Το μόνο που χρειάζεται είναι η αγάπη, σωστά; Λάθος! Υπάρχουν πολλά περισσότερα πράγματα που χρειάζονται για να πετύχει μία σχέση.
Εάν υπάρχει ένας τομέας στη ζωή μας που όλοι μας πασχίζουμε περισσότερο, τότε αυτός είναι σίγουρα οι σχέσεις. Αυτά είναι τα άσχημα νέα. Τα καλά νέα είναι πως οι σχέσεις μας μπορούν να βελτιωθούν.
Χρειάζεται πολύ προσπάθεια αλλά όποιος πει «εάν χρειάζεται να προσπαθήσουμε δεν αξίζει τον κόπο» τότε το πιθανότερο είναι ότι βρίσκεται σε άρνηση ή σε μία οπισθοδρομική ρομαντική αναζήτηση του κύριου Τέλειου ή της κυρίας Τέλειας και όπως καλά ενδεχομένως να μαντέψατε, αυτά τα άτομα δεν καταφέρνουν να βρουν ποτέ αυτό που ψάχνουν.
Όλοι, λίγο πολύ, έχουμε μάθει για το πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε σε μία σχέση από τους γονείς μας και κάποιοι φαίνεται να το έχουν μάθει καλύτερα από κάποιους άλλους. Συνήθως, τα πρώτα μας μαθήματα από τις σχέσεις δεν είναι και τόσο καλά και τελικά κάποιοι αναγκάζονται να συμβουλευτούν ειδικούς ώστε να μάθουν πως θα αποφύγουν τις καταστροφικές τους συνήθειες και συμπεριφορές. Βεβαίως, πάντα υπάρχει κάτι ακόμα που έχουμε να μάθουμε και πάντα κάνουμε λάθη (πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούι), αλλά ένα πράγμα που αντιλαμβανόμαστε όλοι είναι πως οι αρνητικές συμπεριφορές δεν είναι κάτι από το οποίο δεν μπορούμε να απαλλαγούμε.
Προσφάτως, είχα πάει για φαγητό με μία φίλη μου, η οποία έχει τον πιο ευτυχισμένο γάμο που έχω δει ποτέ. Αυτή και ο σύζυγός της αγαπιούνται πολύ και γελάνε συνέχεια, αλλά δεν μπορώ να το αποδώσω μόνο στην καλή τους τύχη, ή στο "κατάλληλος άντρας" και "κατάλληλη γυναίκα". Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος που τους μελετάω με τόσο μεγάλο ενδιαφέρον. Κατά τη διάρκεια του δείπνου, μου έλεγε μία ιστορία για τη μητέρα της: «Ήμουν τόσο θυμωμένη όταν έκλεισα το τηλέφωνο, που ήθελα να πάρω μία φίλη μου και να το βγάλω όλο αυτό από μέσα μου πριν να γυρίσει ο άντρας μου στο σπίτι, για να μην χρειαστεί να το φορτώσω σε εκείνον.»
Το να βγάζουμε από μέσα μας μία έντονη συναισθηματική κατάσταση ή το θυμό μας, πριν να επιστρέψει ο σύντροφός μας στο σπίτι, σπάνια το συναντάμε, επομένως αυτό που μου είπε εκείνη τη στιγμή εξηγούσε σε μεγάλο βαθμό γιατί το συγκεκριμένο ζευγάρι έχει έναν τόσο πετυχημένο γάμο. Αυτή είναι η λεγόμενη «αντίστροφη ψυχολογία».
Όλα καλά και όλα ωραία όταν λέμε ότι πρέπει να είμαστε πιο ευγενικοί, πιο καλοί και πιο ανεκτικοί, αλλά οι «οδηγίες» αυτές είναι τόσο αφηρημένες που φαίνονται σχεδόν άνευ σημασίας. Το να κατανοήσουμε τι ακριβώς δεν πρέπει να κάνουμε, αντί για το τι πρέπει να κάνουμε, ίσως να αποδειχτεί καλύτερο και πιο χρήσιμο τελικά. Σε αυτά τα πλαίσια, δημιούργησα τη δική μου λίστα να τα top 10 του τι δεν πρέπει να κάνουμε σε μία σχέση.
1. Δεν πρέπει να κατηγορούμε τον άλλο για το πώς αισθανόμαστε εμείς
Είμαστε οι μοναδικοί υπεύθυνοι των συναισθημάτων μας και δεν θα πρέπει να τα ρίχνουμε στο σύντροφό μας, όπως επίσης δεν θα πρέπει να συγχέουμε τα δικά του συναισθήματα με τα δικά μας. Ας πούμε ότι επιστρέφει ο σύντροφός μας σπίτι και φωνάζει για κάτι ασήμαντο, επειδή είχε μία πολύ αγχωτική μέρα στη δουλειά. Η πρώτη μας αντίδραση είναι να το πάρουμε προσωπικά και να στεναχωρηθούμε. Το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε είναι ένα βήμα πίσω και να κατανοήσουμε τι πραγματικά τον ενοχλεί. Λίγη συμπάθια, μία απλή ερώτηση του τύπου «είσαι καλά;» μπορεί να αποτρέψει έναν πιθανό καυγά, τον οποίο όταν η εχθρότητα συναντά την εχθρότητα δεν μπορεί να αποτρέψει ποτέ.
2. Δεν πρέπει να προσπαθούμε να αλλάξουμε τον άλλο
Προσπαθώντας να αλλάξουμε τον άλλο, παίζουμε το παιχνίδι του «μακάρι», δηλαδή «μακάρι να ήμασταν σε περισσότερη τάξη/ πιο κοινωνικοί/ να υπήρχαν λιγότερα παράπονα/ να ήμασταν πιο γενναιόδωροι/ να ήταν η σχέση μας πιο ιδανική». Δεν μπορούμε να αλλάξουμε τους άλλους. Το μόνο που μπορούμε να αλλάξουμε είναι τη δική μας στάση απέναντί τους και τη δική μας συμπεριφορά. Αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε τελείως ανίκανοι, αλλά ούτε ότι δεν μπορούμε να ζητήσουμε όσα θέλουμε και έχουμε ανάγκη. Μπορούμε, αλλά ως ενήλικες, όχι ως παιδιά. Οι ενήλικες εξηγούν, τα παιδιά παραπονιούνται, κάτι που μας πάει αυτομάτως στον κανόνα Νο3.
3. Δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε τη λέξη «εσύ», αλλά τη λέξη «εγώ»
Σε πρώτο πλάνο θα πρέπει να μπαίνουν τα δικά μας συναισθήματα, δηλαδή το σωστό είναι να πούμε «αισθάνομαι έτσι όταν κάνεις αυτό το πράγμα», αντί για «έκανες αυτό το πράγμα και με έκανες να νιώσω έτσι.» Ας πούμε ότι ο σύντροφός σας δεν βοηθάει ποτέ στις δουλειές του σπιτιού.
Μπορούμε να του εξηγήσουμε ότι θα θέλαμε λίγη περισσότερη βοήθεια από αυτόν ή μπορούμε να παραπονεθούμε ότι δεν βοηθάει ποτέ στο σπίτι, και έτσι πάμε αυτομάτως στο Νο4.
4. Ξεγράψτε τις λέξεις «ποτέ» και «πάντα»
Οι δύο αυτές λέξεις σχεδόν πάντα ενέχουν κατηγόρια, όπως για παράδειγμα «ποτέ δεν τακτοποιείς τα πράγματά σου» ή «πάντα ξεχνάς τα γενέθλιά μου.» Εάν, δε, αρχίσουμε να κουνάμε και το δάχτυλό μας, τότε έχουμε περάσει σίγουρα στο πεδίο της κατηγορίας. Μαζί με την κατηγόρια πάει και η κριτική, καθώς και η άτιμη συγγενής της, η περιφρόνηση. Και οι δύο δηλητηριάζουν μία σχέση. Εάν υπάρχουν κάποια ενοχλητικά ζητήματα, που δεν φαίνεται να επιλύονται, τότε προσπαθήστε να τον βρείτε στο φιλότιμο. «Πολύ θα ήθελα να θυμηθείς τα γενέθλιά μου, γιατί πραγματικά στεναχωριέμαι όταν τα ξεχνάς». Η προσέγγιση αυτή έχει μεγαλύτερες πιθανότητες να πετύχει τον επιδιωκόμενο σκοπό σας από το να αρχίσετε τα σχόλια περί επιλεκτικής μνήμης, ή τα περιφρονητικά σχόλια του τύπου ότι τα πράγματα που είναι πεταμένα εδώ και κει δεν βγάζουν πόδια μόνα τους για να πάνε στη σωστή θέση.
5. Μην είστε αμυντικοί
Είναι απλά μία ακόμα μορφή κατηγόριας, κάτι σαν να λέμε «δεν φταίω εγώ» (αλλά εσύ). Το να προσπαθήσουμε να δούμε λίγο τα πράγματα από την οπτική γωνία του άλλου, δεν σημαίνει ότι παραιτούμαστε αλλά ότι κάνουμε ένα βήμα προς τα μπρος. Δεν είναι σημάδι αδυναμίας αλλά δύναμης. Χρειάζεται γενναιοδωρία για να καταφέρεις να μπεις και λίγο στη θέση του άλλου, και αν οι σχέσεις βασίζονται σε οποιαδήποτε μεμονωμένη μας κίνηση, τότε θα πρέπει να κρατήσουμε μακριά τα προσωπικά μας συναισθήματα και να δείξουμε γενναιότητα.
6. Δεν θα πρέπει να κατσουφιάζουμε και να υπεκφεύγουμε
Κυρίως οι άντρες, είναι ιδιαίτερα επιρρεπείς σε αυτό. Συνήθως, υπό το πρόσχημα ότι πάντα «βάζουν το κεφάλι κάτω». Η σιωπή μπορεί να είναι μια μορφή τιμωρίας (είναι το ίδιο εχθρική με τον έντονο θυμό) και η άρνηση για εμπλοκή σε οποιαδήποτε συζήτηση κάνει τον συμβιβασμό ανέφικτο.
7. Δεν πρέπει να συνεχίζουμε τη διαμάχη
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε να αποδεχόμαστε τη συγνώμη, καθώς και να ζητάμε εμείς οι ίδιοι συγνώμη, όχι απαραίτητα για μία πράξη που κάναμε (καμιά φορά είμαστε με το δίκιο μας θυμωμένοι) αλλά για την κατάσταση στην οποία έχουν έρθει τα πράγματα: «Συγνώμη γιʼ αυτό τον χαζό καυγά που είχαμε.»
8. Δεν θα πρέπει να βγάζουμε συμπεράσματα για τη συμπεριφορά του άλλου
Πως γίνεται να μην το κάνουμε; Σταματώντας και θέτοντας στον ίδιο μας τον εαυτό ορισμένα απλά ερωτήματα του τύπου: «Πως ξέρω αν πραγματικά είναι αλήθεια; Μήπως υπερδραματοποιώ την κατάσταση;» Ίσως, για παράδειγμα, βγάλουμε το συμπέρασμα ότι κάποιος άργησε επίτηδες επειδή δεν ενδιαφέρεται αρκετά, ενώ στην πραγματικότητα μπορεί να άργησε για χίλιους άλλους λόγους, που δεν έχουν καμία σχέση με μας. Άλλες παρόμοιες μορφές είναι, για παράδειγμα, όταν περιμένουμε από τους άλλους να εκπληρώσουν τις ανάγκες μας χωρίς να τις έχουμε εμείς οι ίδιοι εκφράσει ξεκάθαρα («θα έπρεπε να το ξέρει»): «Εάν με αγαπούσε, θα έπρεπε να το ξέρει.» Κανένας, όσο και δικός μας άνθρωπος να είναι, δεν έχει αυτή τη διορατικότητα.
9. Δεν θα πρέπει να είμαστε ελεγκτικοί
Το άλλο σας μισό ίσως να είναι άθλιο στο μαγείρεμα, αλλά το να είμαστε συνέχεια από πάνω του και να ελέγχουμε σίγουρα δεν θα βοηθήσει στο να βελτιωθεί. Κανείς μας δεν είναι τέλειος και ο έλεγχος είναι μία μορφή παιχνιδιού. Εάν αρχίσουμε να κρίνουμε τον άλλο, τότε σίγουρα θα αποτύχει. Ένα παιχνίδι που αρέσει στα ζευγάρια να παίζουν είναι η συγκρατημένη στοργή ή η περικοπή του σεξ, αλλά η πραγματική απώλεια στον «πόλεμο» αυτό, που συχνά λαβώνεται μοιραία, είναι η ίδια η σχέση, καθώς και τα δύο μέρη κρατούν τις αποστάσεις και τεντώνουν το σκοινί. Άλλο ένα παιχνίδι είναι όταν το παίζουμε θύματα. «Εγώ το μόνο που ήθελα ήταν να βοηθήσω». Η φράση αυτή είναι μία πονηρή και χειραγωγούμενη μορφή ελέγχου.
10. Θα πρέπει να έχουμε καλούς τρόπους
Όχι υπό την έννοια της ψυχρής ευγένειας, αλλά με το να συμπεριφερόμαστε στο άλλο μας μισό σαν να ήταν ο καλύτερός μας φίλος: με σεβασμό, στοργή και ανεκτικότητα. Ένα πράγμα που μου κάνει πάντα εντύπωση με το φιλικό μου ζευγάρι είναι ότι συνέχεια σκέφτεται ο ένας τον άλλο.
Εάν μπορείτε να τα κάνετε όλα αυτά, τότε είστε καλύτεροι άνθρωποι από μένα, αλλά ένα πράγμα που μπορώ να πω με σιγουριά είναι ότι τουλάχιστον θα προσπαθήσω να τα εφαρμόσω. "Όπου υπάρχει θέληση, υπάρχει και τρόπος.."
( To έλεγε και η Λίλα στη σειρά s1ngles ).
