Σήμερα όταν μιλάμε για υποκρισία, η αναφορά αυτή είναι τόσο αυτονόητη όσο ο αέρας που αναπνέουμε. Νέα επιστημονική μελέτη αποδεικνύει πως είτε θέλουμε να το παραδεχτούμε είτε όχι όλοι έως ένα βαθμό είμαστε ηθικοί υποκριτές. Οι περισσότεροι από εμάς ασκούμε πολύ αυστηρή κριτική στους συνανθρώπους μας, όμως όταν πρόκειται για εμάς τους ίδιους οι τόνοι πέφτουν.
Νέες ενδείξεις αποδεικνύουν ότι οι ηθικές μας αποφάσεις προέρχονται από την διαμάχη ανάμεσα στις στιγμιαίες αντιδράσεις μας (όπως το ένστικτο της επιβίωσης) και την πιο αργή αλλά συγκεντρωτική ικανότητα αξιολόγησης. Όμως ποιο απ'Α όλα είναι υπεύθυνο για την αυτό – επιείκεια μας;
Για την αποκάλυψη του προηγούμενου μυστηρίου, σε μια πρόσφατη έρευνα έλαβαν μέρος άτομα που ασχολήθηκαν με δυο διαφορετικές εργασίες. Η μια από τις ασχολίες χαρακτηρίστηκε βαρετή και χρονοβόρα και η άλλη εύκολη και σύντομη.
Οι συμμετέχοντες θα έπρεπε να αναθέσουν κάθε μια από τις εργασίες αυτές είτε στους εαυτούς τους είτε στους υπόλοιπους συμμετέχοντες. Αυτό θα μπορούσε να γίνει από αυτούς τους ίδιους ή από έναν υπολογιστή, ο οποίος θα αναλάμβανε την διαδικασία του καταμερισμού της εργασίας με τυχαίο τρόπο.
Το 85% των 42 εθελοντών απέρριψαν την αντικειμενικότητα του υπολογιστή και ανέλαβαν οι ίδιοι την πιο σύντομη εργασία, αφήνοντας την κοπιαστική δουλειά σε κάποιον άλλο. Επιπλέον, ένιωθαν βέβαιοι ότι η απόφαση τους ήταν δίκαιη. Παρόλα αυτά, όταν άλλοι 43 συμμετέχοντες παρακολούθησαν αγνώστους να λαμβάνουν την ίδια απόφαση, αναλογίστηκαν πόσο άδικη ήταν η απόφαση των προηγούμενων.
Ώρα για σκέψη
Οι ερευνητές στη συνέχεια ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να θυμηθούν εκτενείς αλληλουχίες αριθμών. Σε αυτή την κατάσταση άγχους, τα υποκείμενα έγιναν πολύ πιο αμερόληπτα και παραδέχτηκαν επιτέλους ότι η δικιά τους απόφαση ήταν το ίδιο μεμπτή όπως αυτή που έλαβαν οι υπόλοιποι συμμετέχοντες.
Όλα αυτά προτείνουν ότι διαισθητικά είμαστε ηθικά πλάσματα όμως «όταν μας δοθεί η ευκαιρία του χρόνου για σκέψη, δημιουργούμε επιχειρήματα που δικαιολογούν όλα όσα κάνουμε,» σχολιάζει ο ερευνητής Piercarlo Valdesolo, ο οποίος πραγματοποίησε τη μελέτη στο πανεπιστήμιο Northeastern και τώρα είναι καθηγητής στο κολλέγιο Amherst.
Η μελέτη, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το πανεπιστήμιο, θα δημοσιευθεί λεπτομερώς σε μελλοντικό τεύχος του Journal of Experimental Social Psychology.
Οι ερευνητές υποθέτουν ότι η έμφυτη ανθρώπινη ηθική έχει τις ρίζες της στην φυσική εξέλιξη των παιχτών της ομάδας. Η δικαιοσύνη, όπως τονίζουν, ενδυναμώνει αμοιβαία τις ευεργετικές σχέσεις και βελτιώνει τις ευκαιρίες για επιβίωση.
Παραδεχτείτε το!
Για ποιο λόγο όμως επιλέγουμε να κρίνουμε τους εαυτούς μας με τόση επιείκεια;
Αυτό που κάνουμε συνήθως είναι να αφιερωνόμαστε στην δημιουργία και διατήρηση μιας θετικής εικόνας για τον εαυτό μας, σχολιάζει ο Valdesolo και γι'Α αυτό το λόγο δυσκολευόμαστε να παραδεχτούμε, ακόμα και στους εαυτούς μας, ότι μερικές φορές μπορεί να συμπεριφερόμαστε ανήθικα.
Μια κολακευτική άποψη για τον εαυτό μας σχετίζεται με ανταμοιβές, όπως η συναισθηματική σταθερότητα, τα αυξημένα κίνητρα και η εμμονή.
Εφόσον στην πραγματική ζωή, δεν μπορούμε να καθοδηγήσουμε οποιονδήποτε σε μια κατάσταση επιβράβευσης, το πιο δύσκολο απ'Α όλα είναι να κατανοήσουμε με ποιο τρόπο μπορούν τα ευγενικά μας ένστικτα μας να βγουν στην επιφάνεια.
Πηγή: MSNBC
